مسئولیت مدنی اشخاص در ورزش

هرگاه شخص یا اشخاص ناگزیر به  جبران خسارت دیگری باشند گفته می شود در برابر شخص خسارت دیده  دارای مسئولیت مدنی هستند  ،این مسئولیت مدنی می تواند یا به موجب قرار داد باشد و یا بطور خارج از قرارداد باشد:

مسئولیت های قراردادی :  به دلیل عدم اجرای تعهدات و عدم وفای به عهد که ناشی از عقد قرارداد فی مابین است یعنی فردی که به تعهدات خود عمل نمی کند و به این طریق باعث ضرر به غیر یا طرف قرارداد می گردد مکلف است از عهده خساراتی که در این رهگذر حاصل گردیده برآمده و ضامن می باشد  بنابراین مسئولیت ناشی از قرارداد عبارت است از تعهدی که متخلف از مفاد قرارداد مکلف به انجام آن می باشد ،مانند یک مربی کشتی که متعهد به آموزش فنون کشتی به یک نوجوان بوده و در نتیجه  عدم مراقبت و بی احتیاطی او نوجوان مصدوم می شود ،بنابراین مربی در برابر نوجوان و والدین وی مسئول بوده و مکلف به جبران خسارات وارده است .

مسئولیت های خارج از قرارداد :

در مسئولیت های خارج از قرارداد که  قراردادی فی ما بین وجود ندارد و دو نفر هیچ تعهدی نسبت به یکدیگر نداشته اند در حالیکه یکی از دو نفر عمدا یا به خطا به دیگری زیان وارد سازند ،در اینجا بدون توجه به نبودن قرارداد چون به دستور قانون عملیات ورزشی بایستی با رعایت مقررات و موازین خاص خود اجرا شوند و در نتیجه تخلف یک ورزشکار مقررات نقض شده به حکم قانون خاطی مسئول خسارت ناشی از صدمه وارد ه به ورزشکاران و دیگران است ،در حالیکه هیچ قرارداد یا پیمان نامه ای هم وجود ندارد .

در نتیجه صدمات بدنی ناشی از خطا یا تخلف چه قرارداد باشد یا نباشد جبران خسارت بر عهده ی کسی است که در اثر تقصیر و بی احتیاطی و بی مبالاتی وی خسارات ایجاد شده است .

این حکم قانون ناشی از مسئولیت مدنی مصوب 1339 و سایر  قوانین موجود و بعد از آن است که مقرر می دارد :

(( هرکس بدون مجوز قانونی  عمدا یا در نتیجه ی بی احتیاطی به جان یا سلامتی مال یا آزادی حیثیت یا شهرت تجاری و یا هر حق دیگری که بموجب قانون برای افراد ایجاد شده لطمه ای وارد کند که بموجب ضرر و زیان مادی یا معنوی شود مسئول جبران خسارت ناشی از عمل خود خواهد بود .))

یادگیری این ماده قانونی که مبنای اصلی مسئولیت مدنی است و برای همه سرپرستان ،مدیران ،مربیان  ،داوران و توجه دقیق به متن و کلمات آن ضروری است .

مسئولیت جزائی در ورزش :

ماده 2 مجازات اسلامی مصوب 1361 ذکر می نماید :

هر فعل یا ترک فعلی که مطابق قانون مجازات یا مستلزم اقدامات تامینی و تربیتی باشد جرم محسوب می شود و هیچ امری رانمی توان جرم دانست مگر آنکه به موجب قانون برای آن مجازات یا اقدامات تامینی و تربیتی تعیین شده باشد .

این تعریف روشنی  از جرم است که بایستی دارای عنصر یا رکن قانونی نیز باشد یعنی در قانون تعریف شده روشن باشد و مجازات آن عمل هم معلوم و تعریف شده باشد .

در نتیجه: در حوادث ورزشی منجر به جرائم و خسارات به اماکن  و اشخاص در مسائل و ابزار در استادیوم ها ،سالن ها  و اماکن ورزشی  و موارد مربوط به آن،  مدیران دارای مسئولیت خاص بوده و چنانچه در موارد ایمنی خطر و ازدحام و غیره در انجام وظایف مدیریتی و مسئولیت اداری شغلی و حساس خود (اعم از اینکه حوادث طبیعی باشد چه غیر طبیعی ) دارای مسئولیت اداری مدیریتی حقوق (مدنی ) و کیفری بوده و بنابر تشخیص مقامات بالاتر و قضات و محاکم تحت پیگرد قرار خواهند گرفت .

ارکان مسئولیت مدنی در ورزش :

الف) وجود ضرر که به اشکال مختلف زیر ملاحظه می شود :

1-     تعرض و تجاوز به نوامیس و دیگران

2-     تجاوز به حیثیت دیگران

3-     صدمات جانی مانند ضرب و جرح ،نقص عضو ،قتل  در اثر حرکات خطا

4-     اتلاف و ناقص کردن اموال و تجاوز ، به مال غیر مانند شکستن شیشه های سالن و ...

ب) انجام فعل یا خود داری از عمل بر خلاف قانون

علاوه بر انجام یک عمل که موجب ضرر و زیان شود بایستی بر خلاف قوانین و مقررات یا شرع باشد .

ج) مرتکب باید مقصر باشد :

بعد از ضرر و زیان خسارت دیده می تواند جبران خسارت و زیان وارده به خود را از دادگاه ذی صلاح خواستار گردد و عامل این ضرر و زیان مکلف است نتیجه ی کار نادرست و غفلت خود را جبران ضرر کند .