با توجه به مقررات فعلی طلاق شرعا و قانونا در اختیار مرد است ماده۱۱۳۳ قانون مدنی مقرر میدارد:
-(مرد می تواند با رعایت شرایط مقرر در این قانون با مراجعه به دادگاه تقاضای طلاق همسرش را بنماید.)
تبصره =زن نیز می تواند با وجود شرایط مقرر در مواد (۱۱۱۹)، (۱۱۲۹) و (۱۱۳۰) این قانون، از دادگاه تقاضای طلاق نماید. به این نوع طلاق (طلاق قضایی گفته می شود )
*طلاق قضایی مطابق شرایط قانونی سه مورد است :
۱ – استنکاف شوهر از پرداخت نفقه و عدم امکان الزام وی به انفاق
۲ – غایب مفقودالاثر شوهر
۳ – در عسر و حرج بودن زوجه
به عبارت دیگر در طلاق قضایی شوهر موافق طلاق نیست و به یکی از دلایل ذکر شده دادگاه او را اجبار به طلاق می کند این عدم موافقت شوهر ممکن است به دلیل غیبت او و گاهی به دلیل مخالفت او باشد.
اقسام طلاق در قانون کدامند
بر اساس یک نوع تقسیمبندی کلی طلاقها به دو دسته رجعی و بائن تقسیم میشوند و هرکدام دارای جنبههای حقوقی مختلفی بوده و آثار متفاوتی را به دنبال دارند. اما تفاوتهای این دو نوع جدایی در چیست!؟
طلاق رجعی
طلاق رجعی که در آن شوهر در مدتزمان عده (مدتزمانی که زن بعد از طلاق یا فوت شوهرش باید از ازدواج خودداری کند) میتواند بدون نیاز به عقد دوباره به همسر خود مراجعه کرده و زندگی مشترک را از سر بگیرد. طلاق رجعی آثاری را به همراه دارد که به برخی از آنها اشاره میکنیم:
۱- در جدایی رجعی و در مدتزمان عده، مرد بایستی به همسر خود نفقه پرداخت کند.
۲- زن و شوهر در دوران عده از یکدیگر ارث میبرند.
۳- زن در دوران عده طلاق رجعی حق ازدواج با هیچ مردی را ندارد.
۴- مرد در دوران عده همسر خود نمیتواند با خواهر وی ازدواج کند و برای ازدواج با خواهرزاده و برادرزاده همسر خود نیز بایستی از او اجازه بگیرد.
۵- مرد برای ازدواج در دوران عده همسر خود در طلاق رجعی نیاز به اجازه دادگاه دارد.
۶- رابطه نامشروع زن در زمان عده، حکم رابطه زن شوهردار را دارد.
*طلاق بائن (که در لغت به معنی جداشونده می باشدماده ۱۱۴۴ قانون مدنی
در این نوع جدایی مرد حقی برای رجوع کردن به همسر خود در مدتزمان عده ندارد و چنانچه مرد بخواهد زندگی مشترک با همسر طلاقدادهی خود را از سر بگیرد، بایستی تا انتهای مدت عده صبر کند و پسازآن مجددا همسر سابقش را به عقد خود دربیاورد.
در مورد این نوع جدایی میتوان اینگونه عنوان کرد که تمام حقوقی که زن و شوهر در طلاق رجعی نسبت به یکدیگر دارند، در این نوع طلاق از آنها سلب و گرفته میشود.
شرایط طلاق بائن چیست؟
هرگاه طلاق در موقعی انجام شود که زن دوشیزه و باکره باشد.
طلاق در زمانی باشد که زن یائسه شده باشد.
طلاق خلع و مبارات
طلاقی که پس از سه بار وصلت متوالی به عمل آید یعنی زن و شوهری سه بار ازدواج کنند یا رجوع کنند و طلاق بگیرند.
طلاق خلع چیست ؟
طلاق خلع آن است که زن به واسطه کراهتى که از شوهر خود دارد، در مقابل مالى که به شوهر میدهد جدا شود، اعم از اینکه این مال دقیقا معادل مهر و یا بیشتر و یا کمتر از مهر باشد.
طلاق مبارات چیست ؟
طلاقی است که در آن زن و شوهر هر دو از یکدیگر کراهت داشته باشند ولى در این صورت مالی که زن به شوهر خود میدهد نباید بیش از میزان مهریه باشد.
طلاق توافقی چیست ؟
وجود قوانین پیچیده حقوقی و جزایی باعث شده است تا به تنهایی نتوانیم برای این امر مهم تصمیم بگیریم. داشتن آگاهی حداقلی در مورد قوانین و مقررات طلاق میتواند از طریق مشورت با وکیل طلاق توافقی حاصل شود. گروه وکلای تیدا قصد دارد تا شما را با مفهوم طلاق توافقی و مهمترین نکاتی که باید بدانید، آشنا سازد.
در این نوع طلاق، زن و مرد راضی به طلاق و جدایی بوده و قصد دارند تا رابطهشان را در کوتاهترین زمان ممکن به اتمام برسانند.
برای هرچه زودتر رسیدن به این هدف، طرفین میتوانند در مورد کلیه مسائل مربوطه ازجمله حضانت فرزندان، مهریه، نفقه و… توافق کنند تا مشکلی در پروسه طلاق پیش نیاید. دادگاه بهتمامی توافقات صورت گرفته توجه کرده و آن را در گواهی عدم امکان سازش که یکی از مهمترین مدارک برای طلاق توافقی است، ذکر میکند.
آیا زن در طلاق توافقی میتواند برای گرفتن نفقه اقدام کند؟
- بسیاری از خانمها تصور میکنند که در طلاق توافقی باید تمام حق و حقوق مالی خود را به شوهر ببخشند. درحالیکه این تصور اشتباه است و زوجین میتوانند با توافق باهم، میزان حقوق مالی زن را مشخص کنند. اگر مرد قبول کند، زن میتواند تمام حقوق مالی خود مثل مهریه و نفقه را بهصورت کامل از همسرش بگیرد اگر در مضیقه مالی قرار دارید، بهتر است به هر نحوی با شوهر خود در مورد گرفتن بخشی از نفقه به توافق برسید. درغیر این صورت بهتر است از روشهای دیگر برای گرفتن طلاق استفاده کنید.
توجه داشته باشید که گرفتن نفقه و یا بخشیدن آن به شوهر، کاملاً وابسته به توافق زوجین است.
*راهکار بسیار مهم در خصوص گرفتن نفقه استفاده از وکیل طلاق توافقی میتواند راههای دریافت نفقه و حقوق مالی را به بهترین شکل به شما ارائه کند. بهعنوان مثال یکی از بهترین روشها برای دریافت نفقه و طلاق توافقی این است که قبل از اقدام به طلاق، نفقه خود را با مراجعه به دادگاه درخواست کنید. در این صورت مرد موظف به پرداخت نفقه است.
مهریه در طلاق توفقی به چه صورت است ؟
به همین دلیل هم اگر قصد دارید که مهریه خود را بهطور کامل دریافت کنید، طلاق توافقی گزینه مناسبی برای شما نیست. در مورد گرفتن مهریه در طلاق توافقی باید گفت که مهریه حق زن است اما در صورتی که زن مشتاق به جدایی باشد، مرد عموماً مهریه را بهانه قرار داده و درخواست بخشش آن را میکند.
گرفتن و یا بخشیدن مهریه ارتباط مستقیمی با توافق طرفین دارد. بهتر است برای به نتیجه رسیدن در این مورد از تجربیات وکیل طلاق توافقی استفاده کنید. راهنماییهای فردی متخصص میتواند تا حد زیادی از بروز دعواهای احتمالی کم کند.
حضانت فرزندان در طلاق توافقی
یکی از مهمترین مواردی که دادگاه را مجبور به دخالت میکند، حضانت فرزندان است. در قانون مدنی طبق ماده ۱۱۶۹ حضانت و نگهداری از فرزند تا سن ۷ سالگی با مادر و پس از آن با پدر است. اما زن و مرد میتوانند با توافق، سنی کمتر یا بیشتر برای حضانت در نظرگیرند. عموماً در پروندههای طلاق توافقی زن با بخشیدن مهریه و حقوق مالی، حضانت فرزندان را به عهده میگیرد. دادگاه نیز به توافقات صورت گرفته بین زن و مرد احترام گذاشته و برای آن اعتبار قائل است.
مدارک مورد نیاز برای گرفتن طلاق
1-عقدنامه
2-شناسنامه
3-کارت ملی
4-در صورت استفاده از وکیل طلاق توافقی، وکالتنامه مذکور
5-گواهی عدم بارداری
6-در صورت باکره بودن زن، گواهی بکارت او
7-توافقنامه کتبی مبنی بر توافقات زن و مرد در مورد مسائل مختلف مانند مهریه، نفقه، حضانت فرزند و …
8-نظریه کتبی واحد مشاوره دادگاه خانواده
9-ارائه گواهی عدم امکان سازش که از مدت صدور آن سه ماه نگذشته باشد.
-وجود نقص در هر یک از مدارک ذکرشده میتواند پروسه طلاق را با مشکل روبرو کند. به همین دلیل بهتر است قبل از مراجعه به دادگاه مدارک خود را به وکیل نشان داده و از او مشورت بگیرید. همراهی وکیل طلاق توافقی میتواند تا حد زیادی امکان بروز خطا و اشتباه در روند دادرسی را کم کند.
دادگاه صالح به رسیدگی
بر طبق بند ۹ از ماده ۴ قانون حمایت خانواده سال ۹۱، رسیدگی به انواع طلاق ازجمله طلاق توافقی، در صلاحیت دادگاه خانواده است. دادگاه خانواده در خصوص صدور حکم طلاق توافقی، صلاحیت ذاتی دارد و وظیفه رسیدگی به پرونده طلاق برعهده این دادگاه قرار داده شده است.