هزینه دادرسی تقدیم دادخواست سهم الارث چقدر می باشد؟

 دادرسی سهم الارث چیست؟ | محاسبه هزینه دادرسی سهم الارث

در صورتی که تا به حال فعالیتی در زمینه تقدیم دادخواست سهم الارث داشته اید حتما می دانید که هزینه هایی را در این مورد باید بپردازید. از این هزینه ها اطلاع کافی دارید؟ اصلا شما می دانید که پس از این که برای تقسیم اموال متوفی اقدام می کنید برای رسیگی به موارد سهم الارث چه کارهایی انجام می شود؟ در ادامه در این موارد بیشتر صحبت می کنیم.

وقتی یک شخص از دنیا می رود، تمامی دارایی های او به وراث می رسد. این کار از طریق انحصار وراثت انجام می شود. سهم ارث وراث مشخص می شود و آن ها می توانند این سهم را بپذیرند و دریافت کنند یا خیر. شورای حل اختلافی که در محل سکونت فرد متوفی مشغول به فعالیت است، گواهی انحصار وراثت را صادر خواهد کرد. در این گواهی مشخص می شود که سهم هر کدام از وراث چقدر است. هر کدام از این افراد برای انجام امور حقوقی نیاز به گواهی انحصار وراثت دارند.

بدون این گواهی وراث حق دخل و تصرف در اموال را ندارند.

هزینه انحصار وراثت

هزینه انحصار وراثت چقدر است؟ از آن جایی که هدف اصلی این مطلب پاسخ به این سوال است، ابتدا آن را بررسی می کنیم. به صورت کلی هزینه هایی که برای انحصار وراثت می پردازید شامل هزینه دادرسی و نیز هزینه های مربوط به حق الوکاله می باشد. 

هزینه دادرسی به مدارک و پیوست ها هم بستگی دارد و می تواند متفاوت باشد. موارد دیگری هم وجود دارد که می تواند بر هزینه انحصار وراثت اثر بگذارد. این موارد شامل هزینه مربوط به وکیل، تعداد وراث و برخی موارد دیگر می باشد.

می دانستید که تا قبل از سال 1400 برای آگهی روزنامه هم باید هزینه پرداخت می کردید؟ از زمان گفته شده به بعد برای آگهی های مربوط به انحصار وراثت، هزینه روزنامه حذف شد.

حق الوکاله هم موضوعی نیست که بتوان برای آن عدد مشخص تعیین کرد، علاوه بر توافقی که با وکیل دارید موارد مختلفی می تواند بر این هزینه اثرگذار باشد. نوع و پیچیدگی پرونده، سطح تجریه وکیل و دیگر موارد مشابه بر این هزینه اثرگذار خواهد بود.

دقت کنید که مهریه همسر فرد متوفی و نیز بدهی های احتمالی او از اموال کم شده و سپس انحصار وراثت انجام می شود.

برای گرفتن انحصار وراثت چه باید کرد؟

خب در مورد هزینه های لازم برای این کار صحبت کردیم. خوب است در مورد مراحل انجام کار هم صحبت کنیم. ابتدا شما باید به شورای حل اختلاف مراجعه نمایید.

در آنجا یک فرم استشهادیه به شما تحویل داده می شود که باید آن را تکمیل کرده و به دفتر اسناد رسمی تحویل دهید. پس از آن شما باید دادخواست خود را تکمیل کرده و با مدارک لازم به دفر خدمات قضایی مراجعه کنید.

استشهادیه باید در دفتر اسناد رسمی تکمیل گردد. دقت کنید که لازم است 3 نفر شاهد هم حضور داشته باشند. 3 شاهد باید در دفترخانه حضور پیدا کرده و لیست وراث را امضاء کنند.

مدارک لازم را آماده کنید

به صورت کلی برای انحصار وراثت به دو گروه مدارک احتیاج است.

مدارک متوفی

برای فرد متوفی باید اصل و کپی گواهی فوت، شناسنامه و کارت ملی را تحویل دهید. اداره ثبت احوال، گواهی فوت را صادر می کند و پس از آن شناسنامه فرد باطل می شود. شما می توانید این گواهی را به صورت الکترونیکی و بدون نیاز به حضور در اداره مربوطه دریافت کنید.

مدارک وراث

برای وراث هم باید مدارک زیر را آماده کنید.

  • اصل و کپی شناسنامه برای همه وراث و افرادی که به هر شکلی ذی نفع هستند، لازم است.
  • برای همسر فرد متوفی، عقدنامه دائمی باید ارائه شود.
  • استشهادیه لازم است.
  • در صورتی که فرد وصیت نامه دارد باید آن را به دادخواست ضمیمه کنید. حداکثر 3 ماه زمان دارید که تکلیف وصیت نامه را روشن کنید در غیر این صورت فاقد اعتبار خواهد بود.

مالیات بر ارث

دقت کنید که در جریان انحصار وراثت باید اظهارنامه مالیات بر ارث را هم آماده کنید. در صورتی که وراث بخواهند اموال را تقسیم و یا واگذار به غیر کنند، وجود این اظهارنامه ضروری است. بسته به این که وراث در چه طبقه ای قرار می گیرند مالیات بر ارث متفاوت خواهد بود. به صورت کلی وراث در سه طبقه دسته بندی می شوند.
طبقه اول وراث شامل همسر، پدر و مادر، فرزندان و یا در نبود آن ها نوه ها می باشند.
در طبقه دوم وراث، پدربزرگ و مادربزرگ، خواهر و برادر و یا فرزندان آن ها قرار می گیرند.
عمه، عمو، دایی، خاله و فرزندان در طبقه سوم قرار می گیرند. در صورت نبود این افراد عمه، عمو، خاله و دایی پدر و مادر فرد فوت شده در نظر گرفته می شوند.
زن و شوهری که عقد دائمی داشته اند در همه این طبقات جزء وراث محسوب می شوند.
افراد با توجه به این که در کدام طبقه قرار می گیرند، باید مالیات متفاوتی بپردازند. به صورت کلی هر چه فرد نسبت نزدیک تری با متوفی داشته باشد، مالیات کمتری می پردازد و بالعکس.
** در مورد متوفیانی که بعد از سال 95 فوت شده اند، تاخیر در تحویل اظهارنامه شامل جریمه نخواهد بود. شما می توانید مالیات یکی از اموال را پرداخته و بقیه را بعدا انجام بدهید.

نکات مهمی که باید بدانید

گواهی انحصار ورثه می تواند به دو صورت انحصار وراثت نامحدود و یا انحصار وراثت محدود باشد. هنگامی که شما می خواهید اموالی که از طریق ارث به شما رسیده است را به فروش برسانید و به هر صورتی به دیگری منتقل کنید، باید گواهی انحصار ورثه نامحدود داشته باشید. هزینه هر دو نوع گواهی یکسان است اما مدت رسیدگی به آنها متفاوت خواهد بود.
چاپ آگهی در روزنامه موضوع مهمی است که باید انجام شود. هدف از انجام این کار این است که مطمئن شوید فرد دیگری ادعای وراثت نداشته باشد. دقت کنید اگر آگهی روزنامه را چاپ نکنید و بعدا شخصی به عنوان وارث پیدا شود، در حقیقت عمل انحصار وراثت شما یک عمل کلاهبردارانه محسوب می شود.
برای گواهی انحصار وراثت نامحدود مجبور به چاپ آگهی هستید. از هنگامی که آگهی را چاپ می کنید حدود یک ماه زمان تا صدور گواهی لازم است. شورای حل اختلاف برای چاپ آگهی اقدام می کند و شما نیازی به انجام کار خاصی ندارید. همان طور که گفتیم چاپ این آگهی رایگان است.
وراث می توانند از مرجعی که گواهی انحصار وراثت را صادر کرده، کپی برابر اصل گواهی را دریافت کنند.
شما بدون داشتن محدودیت زمانی می توانید به حکم انحصار وراثت اعتراض کنید و محدودیت مشخص در این زمینه وجود ندارد. هر کدام از وراث که در مورد سهم ارث تعیین شده برای خودش و دیگر وراث اعتراض دارد می تواند اعتراض خود را به صورت قانونی ثبت کند.
در صورتی که شما از شخص متوفی طلبکارید و وراث هنوز برای انحصار وراثت اقدام نکرده اند، شما می توانید با توجه به این که ذی نفع هستید از شورای حل اختلاف بخواهید که گواهی انحصار وراثت را ارائه دهد. 
نام تمامی افرادی که جزء وراث و یا به هر صورت دیگری ذی نفع هستند باید در استشهادیه بیاید. حتی اگر نوزادی به دنیا آمده و بلافاصله پس از تولد از دنیا رفته است هم باید نامش در استشهادیه ذکر شود.

برای انحصار وراثت وکیل بگیرم؟

با توجه به شرایط، شما امکان انجام این کار را دارید. معمولا وکلا برای رسیدگی به این پرونده ها، ابتدا نیمی از هزینه رسیدگی را دریافت می کنند. پس از اتمام کار هم باید مابقی دستمزد وکیل را پرداخت کنید.
در صورتی که بخواهید امور ساده تر پیش برود، کمک گرفتن از یک وکیل فکر خوبی است. حضور وکیل باعث می شود امور سریع تر و بی حاشیه تر پیش برود. شما می توانید حتی تهیه استشهادیه را نیز از وکیل بخواهید.
در صورتی که تعداد وراث زیاد است و اموال متوفی هم قابل توجه است، معمولا پرونده پیچیدگی هایی دارد که یک وکیل می تواند به خوبی از عهده آن برآید. وقتی از وکیل کمک بگیرید حتی نیازی به حضور هیچ یک از وراث یا افراد ذی نفع هم وجود ندارد. 

ویژگی ها و خصوصیات گواهی انحصار وراثت

برای این که اموال متوفی بتواند به صورت رسمی به وراث منتقل شود، باید گواهی انحصار وراثت وجود داشته باشد. به عنوان مثال بانک تنها زمانی اجازه می دهد مبالغ بانکی را از حساب متوفی برداشت کنید که گواهی انحصار وراثت داشته باشید. 
در صورتی که متوفی از شخصی طلبکار بوده است ابتدا باید رونوشت و یا گواهی انحصار وراثت به او ارائه شود و سپس می توانید برای طلب شخص متوفی درخواست کنید. در غیر این صورت مدیون مسئولیتی برای جبران هیچ موردی ندارد. اگر دادستان متوفی را بلاوارث تشخیص دهد می تواند در مورد گواهی انحصار وراثت اعتراض کند.
در گواهی انحصار وراثت سهم هر کدام از ورثه توسط شورای حل اختلاف مشخص می شود. متوفی می تواند تا سقف یک سوم اموالش را وصیت کند. درباره وصیت نامه شخص هم شورای حل اختلاف تعیین تکلیف می کند. 
در صورتی که وصیت متوفی بیشتر از یک سوم اموالش باشد یا این که دارایی اش در حدی باشد که نتوان همه بدهی های او را پرداخت کرد، وراث باید درباره مازاد وصیت تصمیم بگیرند. آنها حق دارند بقیه وصیت را تایید کنند یا خیر.
شما می توانید در مورد تصمیم دادگاه در این باره هم تقاضای تجدید نظر و یا اعتراض کنید.