مالیات بر ارث خانه 700 میلیون تومانی چقدر است؟

مالیات بر ارث ملک ستال 1401

هنگام فوت یک شخص، اولین مسئله ‌ای که می‌تواند برای اطرافیان وی مطرح شود دارایی ‌ها و بدهی ‌های او است. طبق قانون وارثان متعددی می‌توانند از ماترک متوفی ارث ببرند و برخی از آن ‌ها نیز می‌توانند مانع ارث بردن دیگران شوند. 

یکی از قوانینی که در ایران وجود دارد و وراث ملزم به رعایت آن خواهند بود مالیات بر ارث است. ما نیز در این مقاله قصد داریم بررسی کنیم مالیات بر ارث چیست و چگونه محاسبه می‌شود با ما همراه باشید.

مفهوم ارث در حقوق

باید بگوییم ارث در حقوق دارای دو معنا است که در معنای اول جریان و روند انتقال قهری دارایی فرد پس از فوت او به ورثه است که این جریان پس از پرداخت و خارج کردن دیون و بدهی‌های متوفی خاتمه پیدا خواهد کرد.

اما در معنای دوم ارث مالی است که پس از فوت شخص به وارثان و بازماندگان وی تعلق می‌گیرد که در این تعریف ارث مشابه ترکه است. لازم به ذکر است بگوییم برای اینکه وراث بتوانند از سهم خود را از ارث فرد متوفی دریافت نمایند نیازمند گواهی انحصار وراثت بوده که باید آن را از مراجع قانونی دریافت کنند.

مراحل انحصار وراثت

برای اینکه ورثه بتوانند سهم خود را از ماترک متوفی دریافت کنند نیازمند گواهی انحصار وراثت خواهند بود. در این گواهی مشخص خواهد شد که ورثه چه اشخاصی هستند و میزان سهم‌الارث هر کدام آن‌ها نیز مشخص می‌شود. 

اما برای اینکه بتوان این گواهی را دریافت نمود نیاز است مراحلی طی شود که یکی از آن ‌ها جمع ‌آوری مدارک و مراجعه به دفاتر خدمات قضایی است. اما طبق قوانین، مالیاتی نیز برای اموالی که به ورثه منتقل می‌شود وضع خواهد شد که اگر این مالیات پرداخت نشود مالکیت اموال به ورثه منتقل نخواهد شد. برخی از افراد این مالیات را به اشتباه مالیات بر انحصار وراثت می‌دانند که این تصور کاملا غلطی است.

قانون مالیات بر ارث

مالیات نقش مهم و اساسی در پیشرفت اقتصادی مملکت خواهد داشت و یکی از منابع درآمد دولت محسوب می‌شود. در همین راستا مالیات بر ارث یک نوع مالیات مستقیم به شمار می‌رود و پرداخت آن برای اموال به جا مانده از متوفی بر ورثه واجب است.

اولین قانون مالیات بر ارث در سال 1316 تصویب شد اما پس از آن نیز اصلاح و به روز رسانی شد اما در نهایت در سال 1394 قانون مالیات‌های مستقیم از طریق مجلس اصلاح شده و یک سال بعد به اطلاع عموم رسید. بنابراین قانون مالیات بر ارث سال 1395 با قانون مالیات پیش از آن تفاوت ‌های اساسی دارد که برای توضیح بیشتر باید گفت:

  • قانون گذشته مالیات بر ارث: در قانون مالیات بر ارث قبل از سال 1/1/1395 که مشمول متوفیانی می‌شود که قبل از این تاریخ فوت کرده ‌اند میزان ترکه متوفی و تعدد وراث مشخص کننده مالیات خواهد بود. به عبارتی در این قانون ابتدا ماترک متوفی ارزش‌گذاری شده و سپس هر گونه دین، قرض و هزینه ‌ای از آن کسر خواهد شد و در نهایت طبق جدول قانون مالیات‌های مستقیم میزان مالیات هر ورثه تعیین و پرداخت خواهد شد. 
  • قانون جدید مالیات بر ارث: در قانون جدید مالیات بر ارث ابتدا اموال متوفی گروه‌ بندی شده سپس بر اساس گروه مرتبط نرخ نیز برای آن‌ها مشخص خواهد شد. بر اساس این قانون وراث بدون مراجعه به اداره امور مالیاتی می‌توانند گواهی انحصار وراثت را از طریق شورای حل اختلاف دریافت کنند. همچنین بر اساس این قانون وارثان می‌توانند اموال متوفی را به صورت موردی و بر اساس تاریخ نقل و انتقال اعلام کرده و سپس نسبت به پرداخت مالیات آن‌ها اقدام نمایند. در این قانون محدودیت زمانی وجود نداشته و خبری از جریمه نخواهد بود. 

مالیات بر ارث املاک چگونه محاسبه می‌شود؟

طبق قانون جدید مالیات بر ارث، طبقه‌ای که وراث در آن قرار دارند می‌تواند عامل تعیین کننده ‌ای در میزان مالیات پرداختی باشد. بر اساس این قانون طبقه اول دارای کمترین نرخ بوده و طبقات بالاتر باید مالیاتی بیشتری پرداخت نمایند. همچنین باید گفت برای مالیات سه طبقه در نظر گرفته شده که شامل:

  • طبقه اول: پدر، مادر، زن، شوهر، فرزندان و اولاد فرزند
  • طبقه دوم: اجداد، برادر، خواهر و فرزندان آن‌ها
  • طبقه سوم: عمو، عمه، دایی، خاله و فرزندان آن‌ها
می‌شود. نرخ مالیات بر املاک متوفی بر اساس جدول مالیات‌های مستقیم برای وراث طبقه اول 5 /7 درصد، وراث طبقه دوم 15 درصد و وراث طبقه سوم 30 درصد است.

مالیات بر ارث ملک 700 میلیونی به چه میزان است؟

اگر بخواهیم برای موضوع مالیات بر ارث یک مثال ارائه کنیم باید به یک ملک به ارزش 700  میلیون اشاره کنیم که وراث طبقه اول متوفی که این ملک به آن‌ها به ارث رسیده باید 5 /7 درصد ارزش خانه را یعنی 000 / 500 / 52 میلیون، طبقه دوم 15 درصد ارزش خانه یعنی 000 / 000 / 105 میلیون و طبقه سوم 30 درصد یعنی 000 / 000 / 210 میلیون را به عنوان مالیات بر ارث به دولت پرداخت نمایند. 

معافیت‌ های مالیاتی املاک مسکونی 

در قانون مالیات ‌های مستقیم سال 1395 معافیت‌هایی برای مالیات در نظر گرفته می‌شود اما متاسفانه هیچ معافیتی نه در قانون جدید و نه در قانون قدیم برای املاک مسکونی در نظر گرفته نشده است. اما اگر ساختمانی در حال ساخت باشد مالیات کمتری نسبت به ملک ساخته شده به آن تعلق می‌گیرد که معیار تعیین مالیات نیز برای آن بر اساس مرحله ساخت در نظر گرفته خواهد شد. 

عواقب فرار از مالیات بر ارث 

پرداخت مالیات بر ارث امری واجب و ضروری است که بر عهده وارثان گذاشته شده و آن ‌ها نیز باید در اولین فرصت اقدام به پرداخت آن نمایند. اما دولت نیز عواقبی برای کسانی که از پرداخت مالیات جلوگیری می‌کند در نظر گرفته که مهم‌ترین آن عدم امکان واگذاری و انتقال مالکیت ملک به وارث است که از این طریق از هر گونه نقل و انتقالاتی قبل از پرداخت مالیات جلوگیری خواهد شد. 

سخن آخر

مالیات را می‌توان منبع درآمد مهمی برای دولت دانست که به اموال منقول و غیر منقول اختصاص داده خواهد شد. یکی از انواع مالیات، مالیات بر ارث است که وراث باید برای برخورداری از سهم خود آن را پرداخت کنند.
بر اساس قانون مالیات که در سال 1395 اصلاح و به عموم مردم اطلاع رسانی شد طبقه وراث می‌تواند نقش مهمی در تعیین نرخ مالیات ملک داشته باشد. همچنین باید گفت معافیتی نیز برای مالیات بر ملک نه در قانون جدید و نه در قانون قدیمی وجود ندارد.