جلب ثالث چه مواقعی پیش می آید؟

اگر به دنبال اطلاعات بیشتری در مورد جلب شخص ثالث هستید، در ادامه این مقاله همراه ما باشید؛ چرا که در ادامه قصد داریم در مورد چگونگی احضار جلب شخص ثالث و شرایط آن با شما صحبت کنیم.

به طور کلی زمانی که خوانده و یا خواهان در طی طرح دعوی اصلی در محضر دادگاه احساس کنند که در روند رسیدگی به پرونده حضور شخص ثالث ضروری و لازم است، می توانند قبل از اتمام جلسه اول دلیل خود برای احضار شخص ثالث را به قاضی ارائه کرده و بعد از سه روز که از رسیدگی به پرونده گذشت، دادخواستی مبنی بر حضور شخص ثالث را به دادگاه تحویل دهند.

فرقی ندارد که دعوی مورد نظر در مرحله تجدید نظر باشد یا در مرحله بدوی به هر حال جلب شخص ثالث در تمام مراحل دعوی در دادگاه امکان پذیر است. البته باید بدانید که امکان طرح دعوی در مرحله فرجام دعوی برای طرفین دعوی وجود نخواهد داشت. به عبارتی باید گفت که جلب شخص ثالث در دیوان عدالت اداری و شورای حل اختلاف در مرحله تجدید نظر وجود داشته با این حال طرح دادخواست احضار شخص ثالث در دیوان عالی امکان پذیر نیست. 

شرایط عمومی برای احضار و جلب شخص ثالث

در ابتدا برای رسیدگی به تمامی دعوای ها از جمله دعوی احضار، شخص ثالث باید دادخواستی مبنی در درخواست خود را به دادگاه تقدیم نماید. البته که تنها ارائه یک دادخواست به دادگاه نشان دهنده جلب شخص ثالث نیست. بهتر است بدانید در یک دعوی که مربوط به جلب یا احضار شخص ثالث است، خوانده دعوا فرد خواهان و مجلوب ثالث هستند. 

حال ممکن است با خود بگویید مجلوب ثالث کیست؟ مجلوب ثالث به فردی گفته می شود که از طرف خواهان به دادرسی احضار گردد. توجه داشته باشید که در دعوی، جلب ثالث برای رسیدگی به پرونده توسط دادگاه آن دعوی باید تمامی شرایط لازم از نظر قانون آیین دادرسی مدنی جمهوری اسلامی ایران را داشته باشد. در واقع شخص ثالث باید دارای اهلیت بوده یا به عبارتی کودک و مجنون نباشد. در مواردی که احضار شخص ثالث به مسائل مالی مرتبط می شود، آن شخص باید بتواند در مورد مسائل مالی و اقتصادی خود تصمیم گیری کرده و در واقع سفیه نباشد.

علاوه بر آن جالب یا همان فردی که شخص ثالث را احضار می نماید باید در طی روند پرونده جلب شخص ثالث منفعتی نصیب او شود. همچنین معمولا جلب شخص ثالث تنها در پرونده هایی که از نظر قانون و شرع قابل پذیرش باشند، امکان پذیر بوده و برای این منظور پرونده مورد نظر نباید در گذشته تحت رسیدگی مراجع قضایی دیگری قرار گرفته باشد. همانطور که در بالا هم اشاره کردیم اولین قدم برای جلب شخص ثالث تقدیم دادخواست به دادگاه بوده و قبل از هر چیز خواهان یا مدعی باید دارا بودن تمامی شرایط مورد نظر برای طرح دادخواست خود را بررسی نماید.

لازم به ذکر است که شرایط مورد نیاز برای ارائه دادخواست مربوط به جلب شخص ثالث به موجب قانون 51 آیین داد رسی مدنی مشخص شده است. در صورتی که درخواست برای جلب شخص ثالث در زمان مناسب به دادگاه تقدیم نشود و دادگاه فرصت کافی برای رسیدگی به آن و بررسی ضمائم مربوطه را نداشته باشد، به موجب قانون جلسه دیگری از سوی دادگاه برای انجام بررسی های مجدد و ایجاد فرصت دفاع برای خواهان و خوانده برگزار می شود. 

شرایط اختصاصی مربوط به طرح پروند جلب یا احضار شخص ثالث

• به موجب قانون 17 آیین دادرسی مدنی در صورتی که دعوی مربوط به جلب شخص ثالث با دعوی اصلی ارتباط داشته باشد، اقامه آن در دادگاه دعوی اصلی باید انجام گیرد. برای مثال در صورتی که دعوی اصلی شما در مورد اجاره املاک است، طرفین دعوی قادر به جلب شخص ثالثی که چک بی محل برای خرید محصولات کشاورزی صادر کرده است، نیستند. 
• حتما خواهان یا خوانده جالب پرونده باشند. همانطور که در بالا هم در مورد شخص جالب توضیحاتی ارائه دادیم، این شخص برای ارائه داد خواست شخص ثالث باید نفعی از پرونده ببرد. به طور کلی تفاوتی ندارد جالب خوانده است یا خواهان به هر حال این دو می توانند شخص ثالث را جلب نمایند.
• حتما باید جلب شخص ثالث در دادگاه که دعوی اصلی در آن جریان دارد، اتفاق بیفتد. به یاد داشته باشید که طرح هر دعویی با توجه به ماهیت آن باید در یک حوزه قاضی مرتبط رخ دهد، این مسئله را به طور کلی صلاحیت محلی دادگاه گفته می شود. با این اوصاف اهمیتی ندارد شما باید دادخواست جلب شخص ثالث را در دادگاهی که پرونده اصلی در آن دادگاه جریان دارد، ارائه کنید.
• دعوی اصلی خاتمه نیافته و در حال رسیدگی و جریان باشد. به یاد داشته باشید که شخص ثالث هم می تواند به صدور حکم قاضی و دادگاه اعتراض نماید، اما به شرطی که آن دعوی در حال رسیدگی و جریان باشد.

فرایند رسیدگی به دعوی جلب ثالث چگونه صورت می گیرد؟

به طور کلی دعوی جلب شخص ثالث هم مانند دعوای های طاری در جلسه دادرسی مربوط به دعوی اصلی مورد رسیدگی قرار می گیرد. اما در صورتی که تمامی مراحل مرتبط با جلب شخص ثالث در جلسه اختصاص یافته به دعوی اصلی آماده نشده باشد و تا پایان جلسه هم این اتفاق رخ ندهد، دادگاه برای آنکه اصحاب دعوی زمان کافی به منظور ارائه داد خواست و همچنین پیوست های مربوط به آن را داشته باشد یک جلسه تعیین کرده و به آن اختصاص می دهد. در برخی مواقع هم با توجه به نظر دادگاه امکان لغو جلسه اصلی و تغییر تاریخ آن برای آماده سازی بیشتر رخ می دهد.

تعیین وقت هم از سوی دادگاه به طرفین دعوی یا به اصطلاح اصحاب دعوی ابلاغ می شود.

جمع بندی