تفاوت بازنشسته و مستمری بگیر در چه مواردی است؟
مستمری بگیر کیست؟ تفاوت بازنشسته و مستمری بگیر در حقوق
یکی از مهم ترین دوران زندگی هر شاغلی، زمانی است که پس از سال ها کار و تلاش بی وقفه قصد استراحت دارد. از دغدغه های مهم این دوران قطع شدن حقوق کارمندی است که می‌تواند باعث مشکلات مالی در زندگی افراد شود.
اما دولت در همین راستا، حقوقی را تحت عنوان حقوق بازنشستگی و مستمری برای این کارمندان در نظر می‌گیرد و به این گونه افراد نیز بازنشسته یا مستمری بگیر گفته می‌شود.
ما در این مقاله قصد داریم بررسی کنیم بازنشسته و مستمری بگیر کیست و چه تفاوتی میان این دو وجود دارد با ما همراه باشید.
بازنشسته کیست؟
اگر بخواهیم بازنشستگی را طبق قانون تعریف کنیم باید بگوییم بنابر بند ج ماده 124 قانون استخدام کشوری «بازنشستگی وضع مستخدمی است که طبق قانون به موجب حکم رسمی مراجع صلاحیت دار از حقوق بازنشستگی استفاده می‌کند»
اما این حالت را می‌توان بر اساس ماده 2 قانون تامین اجتماعی نیز تعریف نمود که در آن بازنشستگی به معنی عدم اشتغال بیمه شده به کار به دلیل رسیدن به سن بازنشستگی می‌باشد.
بر اساس این تعاریف فردی که دیگر به کار فعالیت ندارد و حقوقی تحت عنوان بازنشستگی دریافت می‌کند بازنشسته محسوب می‌شود.
چه افرادی بازنشسته محسوب می شوند؟
بر اساس ماده 76 قانون تامین اجتماعی افراد در صورتی که دارای شرایط مشخصی باشند حق استفاده از مستمری بازنشستگی را دارند. این شرایط شامل مواردی همچون:
- فرد بیمه شده که دارای بیست سال سابقه پرداخت بیمه باشد.
- حداقل ده سال حق بیمه مقرر را قبل از تاریخ تقاضای بازنشستگی پرداخت کرده باشد.
- سن مرد به شصت سال تمام و سن زن به پنجاه و پنج سال تمام رسیده باشد.
تبصره ۱: کسانی که 30 سال تمام کار کرده و در هر مورد، حق بیمه مدت مزبور را به سازمان پرداخته باشند در صورتی که سن مردان 50 سال و سن زنان 45 سال تمام باشد می‌توانند تقاضای مستمری بازنشستگی نمایند.
البته کارگران مشاغل سخت و زیان‌آور نیز مشمول حق بازنشستگی می‌شوند البته در صورتی که 20 سال متوالی یا 25 سال متناوب سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند. در این صورت بدون رعایت شرط سن، بازنشسته خواهند شد.
حقوق بازنشستگان چگونه محاسبه می شود؟
پس از اینکه با مفهوم بازنشستگی آشنا شدیم و بررسی کردیم که چه افرادی بازنشسته محسوب می‌شوند باید به این سوال پاسخ دهیم که حقوق بازنشستگان چگونه محاسبه می‌شود؟
در جواب باید گفت طبق ماده 77 قانون تامین اجتماعی نحوه محاسبه میزان مستمری بازنشستگی عبارت است از یک سی ام متوسط مزد یا حقوق بیمه شده ضربدر سنوات پرداخت حق بیمه مشروط بر آنکه از سی و پنجم، سی ام متوسط مزد یا حقوق تجاوز ننماید.
در تبصره همین ماده نیز به طریقه محاسبه متوسط مزد یا حقوق اشاره شده است که شامل مجموع آخرین دو سال پرداخت حق بیمه تقسیم بر بیست و چهار می‌شود.
فرد بازنشسته و مستمری بگیر چه تفاوتی با هم دارند؟
یکی از اصطلاحاتی که کاربرد آن در بیمه زیاد است مستمری بوده و باید بررسی کنیم چه تفاوتی میان فرد بازنشسته و مستمری بگیر وجود دارد.
طبق قانون، مستمری بگیر به آن دسته از افرادی گفته می‌شود که قبل از بازنشستگی به دلایل پزشکی از کار افتاده می‌شوند اما فرد بازنشسته کسی است که به موجب حکم رسمی مراجع صلاحیت دار دیگر به کار مشغول نبوده و حقوقی تحت عنوان حقوق بازنشستگی در موعد مقرر به وی تعلق می‌گیرد.
به عبارتی افرادی که به دلیل از کارافتادگی از کار کناره می‌گیرند مستمری بگیر و به افرادی که به دلایلی همچون شرایط سنی یا پرداخت حق بیمه طی مدت تعیین شده دیگر مشغول به کار نیستند بازنشسته محسوب می‌شوند.
میزان از کارافتادگی مستمری بگیران چگونه مشخص می شود؟
همانطور که به آن اشاره کردیم به افرادی که قبل از بازنشستگی به دلایل پزشکی از کار افتاده می‌شوند مستمری بگیر گفته می‌شود. اما برای اینکه مشخص شود از کارافتادگی اینگونه افراد به چه میزان است کمیسیون های بدوی و تجدیدنظر پزشکی تشکیل خواهد شد.
ترتیب تشکیل و تعیین اعضا و ترتیب رسیدگی و صدور رای بر اساس جدول میزان از کارافتادگی طبق آیین نامه خواهد بود که به پیشنهاد این سازمان و سازمان تامین خدمات درمانی به تصویب شورای عالی می‌رسد.
بیماری های از کارافتادگی سازمان تامین اجتماعی چیست؟
در واقع هر گونه بیماری و پیشامدی که باعث شود توان جسمی و روحی فرد برای انجام کار کاسته شود با تشخیص کمیسیون پزشکی جزء بیماری های از کارافتادگی سازمان تامین اجتماعی قرار می‌گیرد.
البته در یک دسته بندی کلی بیماری های از کارافتادگی تامین اجتماعی را می‌توان به دو دسته اصلی حوادث متاثر از کار و بیماری های شخصی تقسیم کرد. در هر صورت این بیماری یا حادثه پیش آمده باید مورد تایید کمیسیون پزشکی قرار بگیرد تا برای فرد مستمری در نظر گرفته شود.
آیا تغییر میزان از کار افتادگی در حقوق مستمری تاثیرگذار است؟
بر اساس ماده 93 قانون تامین اجتماعی، تغییر میزان از کارافتادگی می‌تواند در مبلغ مستمری نیز تأثیرگذار باشد.
به عنوان مثال مستمری از کارافتادگی کلی، در صورت از بین رفتن شرایط از کارافتادگی کلی و به محض اشتغال مجدد مستمری بگیر قطع خواهد شد.همچنین در صورتی که میزان ازکارافتادگی جزیی ناشی از کار افزایش یابد میزان مستمری نیز افزایش خواهد یافت.
لازم به ذکر است مستمری از کارافتادگی جزیی ظرف پنج سال از تاریخ برقراری قابل تجدیدنظر بوده و می‌توان به آن‌ها رجوع کرد.
سخن آخر
بازنشستگی یکی از آشنا ترین اصطلاحاتی است که همه افراد چه شاغل چه غیر شاغل با آن آشنا هستند و سعی می‌کنند از آن بهره مند شوند.
این حقوق به افرادی که سابقه پرداخت بیمه تا 20 سال را داشته باشند پرداخت خواهد شد اما حقوقی نیز تحت عنوان مستمری در قانون بیمه تامین اجتماعی وجود دارد و به فردی که آن را دریافت می کند مستمری بگیر گفته می‌شود.
مستمری بگیر نیز به فردی گفته می‌شود که به دلایل پزشکی از کار افتاده جزیی یا کلی شده است و نمی تواند به دلیل همین بیماری به کار خود ادامه دهد. البته این بیماری باید مورد تایید کمیسیون پزشکی قرار بگیرد.
در حالت کلی فرد بازنشسته با فرد مستمری بگیر تفاوت چندانی ندارد بلکه این دو در جزییات با هم متفاوتند.
