الزام به تهیه منزل مستقل در شروع توسط زوجین

الزام به تهیه منزل مستقل

امروزه داشتن منزل یکی از اصلی ترین شرایط برای شروع زندگی مشترک است. در واقع یکی از هدف های ازدواج این است که زوجین بتوانند تشکیل خانواده داده و در یک منزل در کنار هم زندگی کنند. با جاری شدن عقد نکاح بین زن و مرد، آن ها نسبت به هم حقوق و تکالیفی پیدا خواهند کرد که بر اساس قانون موظف به انجام آن ها هستند.

یکی از تکالیفی که مرد موظف به انجام آن بوده، الزام به تهیه منزل مستقل است. برای دادخواست الزام به تهیه منزل مستقل در قانون ما شرایط و مراحلی وجود دارد.

ما در این مطالب قصد داریم با شما در مورد الزام به تهیه منزل مستقل صحبت کنیم.


دادخواست الزام به تهیه منزل مستقل

از جمله وظایفی که در قانون برای زوج تعیین شده می توان به پرداخت نفقه، تهیه البسه، اثاثیه منزل، تهیه منزل مستقل و پرداخت هزینه های درمانی اشاره کرد. تمامی این موارد از حقوق زن محسوب شده و در مقابل زن وظیفه دارد از همسر خود تمکین نماید. 

در صورتی که زن بدون داشتن عذر موجه از همسر خود تمکین نکند، در خصوص وظیفه مرد برای پرداخت نفقه زن دادگاه تصمیم می گیرد. او باید درخواست الزام به تمکین را ارائه داده تا در نهایت نشوز زن اثبات شده و حکم صادر شود.

تهیه منزل مستقل و مناسب که در حد شخصیت زن و در شان او باشد، جزئی از نفقه زن به شمار می رود. بنابراین می توان گفت در صورتی که زوج برای تهیه منزل مستقل هیچ اقدامی نکرده باشد، زوجه می تواند همسر خود را به تهیه منزل مستقل الزام کند. بدین ترتیب او باید دادخواست الزام به تهیه منزل مستقل را ارائه دهد.

بر اساس ماده 1114 قانون مدنی زن باید در منزلی که همسر او انتخاب کرده، زندگی کند، مگر این که از قبل اختیار تعیین منزل را به زن داده باشند. بنابراین باید بگوییم که تهیه منزل وظیفه مرد است، مگر این که در شروط ضمن عقد در این خصوص موردی تعیین شده باشد که زن باید حق مسکن داشته باشد.

پس از این که مرد منزلی را تعیین کرد، زن باید در آن محل سکونت گزیند و در غیر این صورت مرد می تواند این موضوع را در دادگاه ثابت کرده و در این شرایط زن ناشزه شده و دیگر نفقه ای دریافت نمی کند.

در واقع می توان گفت در این شرایط زن مستحق دریافت نفقه نیست.


شرایط الزام به تهیه منزل مستقل

یکی از مهم ترین شرایطی که برای تهیه منزل مستقل برای زوجه باید در نظر گرفته شود، شان و شخصیت او است. امروزه موارد زیادی دیده شده که مرد برای این که از بار قانون رهایی یابد در شهری دیگر منزلی تهیه کرده و یا منزلی را بدون داشتن وسایل ضروری برای زن انتخاب می کند. 

در چنین شرایطی می تواند از قانون کمک بگیرد. دادگاه نیروهایی را به محل اعزام کرده تا بتوانند شرایط را بررسی کرده و بر اساس آن حکم لازم را صادر کند.


در چه شرایطی زوجه می تواند الزام زوج به تهیه منزل جدا را درخواست کند؟

نفقه زن از مهم ترین موارد در قانون است که باید توسط مرد پرداخت شود و الزام به تهیه منزل مستقل نیز همان گونه که اشاره شد، بخشی از آن محسوب می شود. بنابراین زن در صورتی که بتواند شرایط ماده 1115 قانون مدنی را اثبات کند، می تواند همسر خود را موظف به تهیه منزل جدا کند.

در ماده 1115 قانونی مدنی بیان شده که اگر زندگی زن با مرد در یک منزل مشترک برای او ضرر بدنی، مالی یا شرافتی را به همراه داشته باشد، زن می تواند از شوهر خود درخواست کند تا برای او منزل جداگانه تهیه کند.

در چنین شرایطی دادگاه حکم به الزام تمکین و برگشتن به منزل مرد را نمی دهد و تا زمانی که زن نخواهد به منزل شوهر بازگردد، نفقه به عهده مرد خواهد بود. بر این اساس باید بگوییم زن باید در دادگاه ثابت کند که زندگی مشترک او با مرد برای او خطرات شرافتی، مالی و جانی را در پی دارد و با ارائه دادخواست مرد را ملزم به تهیه منزل مستقل کند.

در این شرایط مرد باید نفقه همسر خود را بپردازد.


زندگی در خانه پدر شوهر

با این که زندگی در منزل مستقل حق زن است، اما در شرایط به دلیل مشکلات مالی زن و مرد تصمیم می گیرند تا در شروع زندگی خود در خانه پدر مرد سکونت داشته باشد تا در آینده بتوانند منزل جدا تهیه نمایند. 

در این صورت اگر زن در خانه پدر همسر خود با مشکلاتی مواجه شود که شان و منزلت او را زیر سوال برده و خدشه دار کند، او می تواند به قانون مراجعه کرده و درخواست منزل مستقل نماید. دادگاه شرایط را بررسی کرده و حکم نهایی را صادر می کند.


هزینه و مراحل دادخواست الزام به تهیه مسکن مستقل

در قانون ایران گرفتن وکیل دادگستری امری اختیاری بوده و برای افراد در این زمینه هیچ اجبار و الزامی وجود ندارد. اگر شما جز آن دسته از افرادی باشید که می خواهید مراحل الزام به تهیه منزل مستقل را به وکیل بسپارید باید بدانید این مراحل تا زمان دریافت رای به عهده وکیل بوده و توسط او انجام می شود. اما در صورتی که شما خود بخواهید شخصا این امر را پیگیری کنید باید مدارک لازم برای این امر را در اختیار داشته و درخواست خود را ثبت کرده و مراحل آن را انجام دهید.

هزینه این امر بر اساس هزینه های مشخص شده برای دعاوی مالی اخذ شده و پرونده متقاضی به داده ارسال می شود تا در نهایت زمان رسیدگی به پرونده اعلام شده و به افراد اطلاع داده شود. اگر بخواهیم این مراحل را صورت جزئی تر بررسی کنیم، مراحل لازم برای دادخواست الزام به تهیه منزل مستقل به شرح زیر است.

قبل از ثبت دادخواست باید در سامانه ثنا ثبت نام کنید.

زوجه باید با در دست داشتن عقد نامه یا سند نکاحیه و مدارک هویتی به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کند.

در این دفتر باید نسبت به ثبت دادخواست برای الزام به تهیه منزل مستقل اقدام کند.

دادخواست فرد به دادگاه ارجاع شده تا وقت رسیدگی تعیین و به زوجین ابلاغ شود.

پرداخت هزینه دادرسی معادل دعاوی غیر مالی


دادگاه صالح برای رسیدگی به دادخواست الزام به تهیه منزل مستقل 

یکی از مشکلاتی که زوجین معمولا با آن رو به رو هستند، موضوع دادگاه صالح برای رسیدگی به چنین پرونده هایی است. در این خصوص باید بگوییم اگر زوجین هر دو در یک استان سکونت داشته باشند، محل اقامت زوج ملاکی برای تعیین دادگاه صالح است. اما اگر زوجین هر کدام در استان های متفاوتی زندگی کنند، دادگاه صالح بر اساس محل اقامت زوجه در نظر گرفته می شود. و دادگاه محل اقامت او صالح به رسیدگی است.


رابطه منزل مستقل و تمکین

در مطالب فوق نیز ذکر کردیم که داشتن منزل یکی از مهم ترین مسائل برای شروع زندگی مشترک زوجین است. این تکلیف در قانون بر عهده مرد بوده و از وظایف او محسوب می شود. او باید منزلی برای همسر خود تهیه نمایید که در حد شان و منزل او باشد. این تهیه مسکن می تواند از طریق خرید یا اجاره باشد؛ بنابراین این موضوع اهمیت چندانی ندارد.
حال اگر مرد به هر دلیلی منزل مناسب همسرش را تهیه نکند این مورد از موارد عسر و حرج زن بوده و او می تواند تمکین نکند. بنابراین عدم تهیه منزل مستقل رابطه مستقیمی با عدم تمکین زن دارد و در قانون هیچ وظیفه ای برای تمکین زن در این شرایط وجود ندارد.

عدم تهیه منزل مستقل از طرف مرد چه ضمانت اجرایی دارد؟

همان طور که گفته شد تهیه نکردن منزل توسط مرد از موارد عسر و حرج محسوب می شود. منظور از عسر و حرج شرایطی است که زندگی مشترک را برای زن سخت و غیر قابل تحمل کند. عسر و حرج می تواند شامل کتک زدن، بیماری صعب العلاج  و موارد دیگر باشد.
عدم تهیه منزل نیز جز این موارد به شمار می رود. پس اگر مرد برای همسر خود منزلی تهیه نکند، زن می تواند دادخواست خود را ثبت کند. یا نسبت به همسر خود شکایت کیفری ترک انفاق را ارائه دهد.
در چنین شرایطی ضمانت اجرایی این موضوع بر اساس موارد عسر و حرج برای مرد تعیین می شود. در واقع قانون او را ملزم به پرداخت نفقه زن می نماید.

مدارک مورد نیاز برای ثبت دادخواست الزام به تهیه منزل مستقل

مدارک لازم برای دادخواست الزام به تهیه منزل مستقل عبارت است از:
شناسنامه
کارت ملی
نکاحیه یا عقد نامه

جمع بندی

داشتن منزل جدا و مستقل یکی از مواردی است که زوجین باید قبل از ازدواج در خصوص آن تصمیم گیری نمایند. با این که مرد موظف است که برای همسر خود منزلی مناسب تهیه کند، اما در شرایطی ممکن است آن ها تصمیم بگیرند تا در منزل پدر شوهر زندگی کنند. حتی در این شرایط نیز زن می تواند از همسر خود درخواست منزل مستقل کند.
الزام به تهیه منزل مستقل دارای شرایط و مراحلی است. ما در این مطالب سعی کردیم هر آن چه که در این خصوص لازم است را برای شما بیان کنیم.